بر اثر زلزله ویرانگری که روز دوشنبه ترکیه و سوریه را لرزاند، نزدیک به 8000 نفر کشته و ده ها هزار نفر زخمی شدند.
فروریختن هزاران ساختمان در دو کشور و آژانس‌های امدادی درباره پیامدهای «فاجعه‌بار» در شمال غرب سوریه، جایی که میلیون‌ها انسان آسیب‌پذیر و آواره از قبل به کمک‌های بشردوستانه متکی بودند، هشدار می‌دهند.
تلاش‌های عظیم نجات با ارائه کمک‌های جامعه جهانی در عملیات جستجو و بازیابی در حال انجام است.در همین حال آژانس‌ها هشدار داده‌اند که تلفات ناشی از این فاجعه می‌تواند به میزان قابل توجهی افزایش یابد.
در اینجا آنچه ما در مورد زمین لرزه می دانیم و دلیل مرگبار بودن آن است.
زلزله کجا افتاد؟
یکی از قوی‌ترین زمین‌لرزه‌هایی که در یک قرن گذشته این منطقه را لرزاند، ساکنان را از خواب غفلت در ساعات اولیه صبح روز دوشنبه حوالی ساعت 4 صبح به لرزه درآورد. 24.1 کیلومتر (14.9 مایل)، سازمان زمین شناسی ایالات متحده (USGS) گفت.
چند ساعت پس از حادثه اولیه، مجموعه‌ای از پس‌لرزه‌ها در منطقه منعکس شد.پس لرزه ای به بزرگی 6.7 در مقیاس ریشتر 11 دقیقه پس از اولین زمین لرزه رخ داد، اما بزرگترین زمین لرزه با قدرت 7.5 ریشتر حدود 9 ساعت بعد در ساعت 1:24 بعد از ظهر رخ داد.
این پس لرزه 7.5 ریشتری که در حدود 95 کیلومتری (59 مایلی) شمال زمین لرزه اولیه رخ داد، قوی ترین پس لرزه از بیش از 100 پس لرزه ای است که تاکنون ثبت شده است.
امدادگران اکنون در حال رقابت با زمان و عناصر هستند تا بازماندگان را از زیر آوار در دو طرف مرز بیرون بکشند.به گفته آژانس بلایای طبیعی ترکیه، بیش از 5700 ساختمان در ترکیه فرو ریخته است.
زمین لرزه روز دوشنبه همچنین یکی از قوی ترین زلزله هایی بود که ترکیه در قرن گذشته تجربه کرده است – زلزله ای به بزرگی 7.8 ریشتر در سال 1939 شرق این کشور را لرزاند که بر اساس گزارش USGS بیش از 30000 کشته برجای گذاشت.
چرا زلزله اتفاق می افتد؟
زمین لرزه در تمام قاره های جهان رخ می دهد - از بلندترین قله ها در کوه های هیمالیا گرفته تا پست ترین دره ها، مانند دریای مرده، تا مناطق سردسیر قطب جنوب.با این حال، توزیع این زمین لرزه ها تصادفی نیست.
USGS زلزله را به عنوان "لرزش زمین ناشی از لغزش ناگهانی روی یک گسل" توصیف می کند.تنش های موجود در لایه بیرونی زمین، دو طرف گسل را به هم می فشارد.استرس ایجاد می شود و سنگ ها به طور ناگهانی می لغزند و انرژی را در امواجی آزاد می کنند که در پوسته زمین حرکت می کنند و باعث ایجاد لرزش می شوند که در طول زلزله احساس می کنیم.
زمین لرزه ها با استفاده از لرزه نگارها اندازه گیری می شوند که امواج لرزه ای را که پس از زمین لرزه در زمین حرکت می کنند، نظارت می کنند.
ممکن است بسیاری اصطلاح «مقیاس ریشتر» را که قبلاً دانشمندان برای سال‌ها استفاده می‌کردند، بشناسند، اما این روزها معمولاً از مقیاس شدت مرکالی اصلاح‌شده (MMI) پیروی می‌کنند که به گفته USGS اندازه‌گیری دقیق‌تری برای اندازه زلزله است.
نحوه اندازه گیری زلزله
چرا این یکی اینقدر کشنده بود؟
عوامل متعددی در ایجاد این زمین لرزه بسیار مرگبار نقش داشته است.یکی از آنها زمان وقوع آن است.با وقوع زلزله در اوایل صبح، بسیاری از مردم هنگام وقوع این زلزله در رختخواب خود بودند و اکنون زیر آوار خانه های خود محبوس شده اند.
علاوه بر این، با وجود یک سیستم هوای سرد و مرطوب در حال حرکت در منطقه، شرایط نامناسب، تلاش‌های امداد و نجات و بازیابی در دو طرف مرز را به میزان قابل توجهی چالش‌برانگیزتر کرده است.
دمای هوا در حال حاضر به شدت پایین است، اما پیش بینی می شود تا روز چهارشنبه چندین درجه زیر صفر کاهش یابد.
منطقه ای با فشار کم در حال حاضر بر فراز ترکیه و سوریه آویزان است.به گفته بریتلی ریتز، هواشناس ارشد سی ان ان، با پایان یافتن این وضعیت، هوای سردتر از مرکز ترکیه به طور قابل توجهی پایین می آید.
دمای هوا در غازیانتپ -4 درجه سانتیگراد (24.8 درجه فارنهایت) و در بامداد چهارشنبه -2 درجه در حلب پیش بینی می شود.در روز پنجشنبه، پیش بینی بیشتر به ترتیب به -6 درجه و -4 درجه کاهش می یابد.
فخرالدین کوجا وزیر بهداشت ترکیه گفت که شرایط پیش از این رسیدن تیم های امدادی به منطقه آسیب دیده را دشوار کرده است و افزود که بالگردها روز دوشنبه به دلیل آب و هوای بد قادر به بلند شدن نبودند.
علی‌رغم این شرایط، مقامات از ساکنان خواسته‌اند تا ساختمان‌ها را برای ایمنی خود در میان نگرانی‌ها از پس لرزه‌های بیشتر ترک کنند.
با خسارات بسیار زیاد در هر دو کشور، بسیاری شروع به پرسیدن سؤالاتی در مورد نقشی که زیرساخت‌های ساختمانی محلی ممکن است در این تراژدی داشته باشند، شده‌اند.
کیشور جیسوال، مهندس ساختار USGS، روز سه‌شنبه به سی‌ان‌ان گفت که ترکیه در گذشته زمین‌لرزه‌های قابل توجهی از جمله زمین‌لرزه‌ای در سال 1999 را تجربه کرده است.به جنوب غربی ترکیه رسیدو بیش از 14000 نفر را کشت.
جیسوال گفت که بسیاری از مناطق ترکیه به عنوان مناطق با خطر لرزه ای بسیار بالا تعیین شده اند و به همین دلیل، قوانین ساختمانی در منطقه به این معنی است که پروژه های ساختمانی باید در برابر این نوع حوادث مقاومت کنند و در بیشتر موارد از فروپاشی های فاجعه آمیز جلوگیری کنند - اگر به درستی انجام شود.
جیسوال گفت اما همه ساختمان ها مطابق با استاندارد لرزه نگاری مدرن ترکیه ساخته نشده اند.نقص در طراحی و ساخت، به ویژه در ساختمان های قدیمی به این معنی است که بسیاری از ساختمان ها نمی توانند در برابر شدت ضربه ها مقاومت کنند.
جیسوال گفت: "اگر این سازه ها را برای شدت لرزه ای که ممکن است در طول عمر طراحی خود با آن مواجه شوند طراحی نکنید، ممکن است این سازه ها عملکرد خوبی نداشته باشند."
جیسوال همچنین هشدار داد که بسیاری از سازه‌ها ممکن است «به‌دلیل آن دو زلزله قوی که قبلاً شاهد آن بودیم، ضعیف شوند.هنوز احتمال کمی برای دیدن پس لرزه ای وجود دارد که به اندازه کافی قوی باشد تا آن ساختارهای فرسوده را به زیر بکشد.بنابراین در طول این فعالیت پس لرزه، مردم باید در دسترسی به آن سازه های ضعیف برای این تلاش های نجات دقت زیادی داشته باشند.
زمان ارسال: فوریه-08-2023